Бер туганымныћ танышы, татар булса да, туганым белђн бергђ чиркђњгђ йљри. Ул њзе мљселман кешесе, шулай да минем элекке тормышым христиан динендђ булгандыр дип ђйтђ, чљнки тљшемдђ гел изге Николай Чудотворецны књрђм, мића гел булыша, ди. Шућа да њзе белђн Николай Чудотворец тәресен йљртђ (љенђ дђ алып куйган). Чиркђњгђ кергђч тђ, кач кылмыйча гына, шђм яндырып, Ходайга башырып, келђњ итђ. Ђ бу мљмкин хђлме?

В.ДОМОЛАЗОВ, Түбән Кама.

Безнећ эпохада, интенсив урбанизация, культураларныћ њрелеше џђм глобальлђшњ эпохасында барлыкка килгђн шактый яћа књренеш бу. Шулай да моћа кадђр дђ   чиркђњ тарихында Православиегђ  мљрђќђгать итњчелђр арасында ислам динендђге гарђплђр, тљреклђр, Казан татарлары булу  очраклары билгеле. Изге азаплар чигњче Ђхмђт хәлфә (XVII гасыр), изге азап чигњче Азат, преподобный Серапион Кожеозерский (Казан татары Турсас, XVI гасыр ), Казанныћ изге азап чигњчелђре Стефан џђм Петр (Казан татарлары, XVI гасыр)  џђм башка шундыйларны  чиркђњ кешелђре телгђ  алганнар.

Изге Николай Чудотворец (IV) тормышы турындагы язмаларда, Тљркия џђм Россиянећ кайбер мљселманнарыныћ  аны танулары,  тормыш- кљнкњреш мђсьђлђлђрендђ аннан ярдђм сораулары турында язганнар. Чљнки бу изгенећ даны, аћа телђк итњлђрнећ тиз тормышка ашуы турындагы хђбђрлђр элекке Византия империясе территориясендђ џђм Россиядђ дђ таралган була. Хђзерге заман тарихында шулай ук изгелђрнећ христиан булмаган кешелђргђ дђ ярдђм итњлђре турында язмалар шактый.

Дини яктан чыгып аћлатсак, христиан изгелђре, чыннан да, безнећ телђклђрне ишетђлђр џђм Ходайдан безнећ љчен ярдђм сорыйлар. Моннан књп чакта номиналь христианнар да файдалана. Алар балалары љчен  саулык, яхшы тормыш, яхшы хезмђт урыны, укуда ярдђм сорыйлар. Андый кешелђр ќирдђге тормышны гына кайгыртып яшилђр. Христос сњзлђре белђн ђйтсђк: “...Нђрсђ ашау, нђрсђ эчњ џђм ничек киенњ турында гына кайгырталар”. Чын христианнар исђ Ходай Патшалыгын, аныћ хаклыгын, изгелеген таныйлар, Ходайга якынаерга телилђр. Алар љчен телђклђрнећ  кабул булу, булмавы тњгел, ђ якынаю кирђклерђк. Бњгенге кулланылыш чорында Чиркђњ књпчелек кешелђр тарафыннан дини хезмђтлђр књрсђтњ бюросы яки дини терапия институты буларак кабул ителђ. Шундый кеше килђ – акчасын тњли, аны чумылдыралар, кђбен коялар, телђк итђлђр яки ул тынычлыгы, саулыгы љчен  шђм куя, ќазык ђйтђ – бљтен эше шуныћ белђн бетђ, тагын алга таба Чиркђњгђ яћадан барганчыга кадђр, (ђле ул кайчан була), ничек яшђгђн, шулай яшђргђ була («ашарга, эчђргђ, књћел ачарга») дип уйлый.

Чиркђњ ул, барыннан да бигрђк, ќирдђге Ходай Патшалыгы, ул очтымак почмагы, њз тормышын тљзђтеп, ќазыкларын танып, нђпеслђре белђн кљрђшеп, изгелеккђ ирешњ љстендђ эшлђп, џђр христиан шућа ирешергђ тырышырга тиеш. Бу Патшалыкка якынаю џђм Святый Тынга якынаю бер њк нђрсђ. Ђмма Святый Тын Ходай хакына гына, ягъни Ходаебыз Христоска ышанучыга, аныћ кануннары буенча яшђњчегђ, Святый Љчлек: Ата, Ул, Святый Тын исеменђ чумылучыга гына ярдђмгђ килђ.